Bệnh do vi rút Zika là bệnh nhiễm vi rút Zika cấp tính do muỗi truyền và có thể gây thành dịch. Vi rút này được phát hiện đầu tiên từ khỉ Rhesus vào năm 1947 tại Uganda, vào năm 1948 phát hiện trên muỗi Aedes. Muỗi truyền bệnh thuộc nhóm Aedes là loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue. Thời gian ủ bệnh từ 03 đến 12 ngày, người bệnh có biểu hiện như sốt, phát ban trên da, viêm kết mạc, đau khớp, đau cơ, mệt mỏi, đau đầu. Khoảng 80% các trường hợp nhiễm vi rút Zika không biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Hiện nay chưa ghi nhận ca tử vong do bệnh do vi rút Zika.
Trường hợp bệnh đầu tiên trên người ghi nhận tại Uganda và Tanzania năm 1952. Trước năm 2007, không có ổ dịch lớn nào do vi rút Zika gây ra. Năm 2007 vụ dịch đầu tiên xảy ra tại Đảo Yap (Micronesia) với 185 trường hợp bệnh trong vòng 13 tuần. Tháng 10/2013 vụ dịch lớn tại Polynesia của Pháp với khoảng 10.000 ca bệnh, không có trường hợp tử vong, sau đó lây lan ra các đảo khu vực Thái Bình Dương bao gồm cả New Caledonia, đảo Cook, đảo Easter. Năm 2013, tại Thái Lan cũng đã ghi nhận một số trường hợp mắc bệnh do vi rút Zika tại một số tỉnh, thành phố và Bộ Y tế công cộng Thái Lan cho rằng vi rút Zika có thể đã lưu hành tại Thái Lan. Năm 2015 các vụ dịch lan rộng ở khu vực Trung và Nam Mỹ, đặc biệt tại Brazil, đồng thời ghi nhận rải rác được báo cáo tại một số nước khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia và New Caledonia.
Tính đến 01/02/2016 có 31 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo các trường hợp nhiễm vi rút Zika trong đó có 25 quốc gia và vùng lãnh thổ đang lây lan mạnh vi rút Zika đáng chú ý là Brazil, Colombia, Mexico…
Để tăng cường phòng chống dịch bệnh do vi rút Zika và các dịch bệnh khác (Bệnh cúm A H5N1, H5N6, H7N9, H1N1, H9N2, H5N8, MERS-CoV…), Cục HKVN yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện các nội dung sau:
1. Triển khai các biện pháp phòng chống dịch theo hướng dẫn chỉ đạo của Bộ Y tế về công tác phòng chống dịch bệnh.
2. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chặt chẽ hành khách đi máy bay từ vùng có dịch vào Việt Nam nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh do vi rút Zika và các loại dịch bệnh khác.
3. Tuyên truyền rộng rãi bằng nhiều hình thức tới các tổ chức, cá nhân các quy định về thực hiện phòng chống dịch bệnh trong vận chuyển bằng đường hàng không; tiếp tục tăng cường công tác thông tin tuyên truyền cho hành khách, tổ bay và cán bộ, công nhân viên về diễn biến tình hình dịch bệnh do vi rút Zika và các biện pháp phòng, chống.
4. Trung tâm Y tế Hàng không: Cập nhật thường xuyên các khuyến cáo của WHO, Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), Bộ Y tế, Cục Y tế Dự phòng để nắm bắt tình hình lây nhiễm của vi rút Zika, chủ động lên kế hoạch về việc phòng, chống để kịp thời tham mưu cho Lãnh đạo Cục HKVN chỉ đạo các đơn vị triển khai, thực hiện.
5. Cảng vụ Hàng không khu vực:
- Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng phòng, chống dịch của ngành Y tế, Công an, Hải quan kiểm tra, giám sát hoạt động vận chuyển hành khách đi máy bay từ vùng có dịch vào Việt Nam, đảm bảo tuân thủ tuyệt đối các điều kiện vận chuyển theo quy định của pháp luật về hàng không, kiểm dịch y tế để hạn chế tối đa việc lây, nhiễm vi rút Zika, đặc biệt là trên các tuyến vận tải giữa Việt Nam với quốc gia và vùng lãnh thổ được WHO ghi nhận có người bị lây nhiễm vi rút Zika;
- Triển khai các nội dung trên tới tất cả các Hãng hàng không nước ngoài có hoạt động khai thác tại Việt Nam.
6. Tổng Công ty cảng hàng không Việt Nam:
- Chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan triển khai việc giám sát hành khách nhập cảnh tại các cửa khẩu nhằm phát hiện sớm những trường hợp nghi ngờ lây, nhiễm vi rút Zika để có phương án và biện pháp cách ly y tế kịp thời, tránh lây lan dịch bệnh;
- Xây dựng phương án bố trí phương tiện vận chuyển trang thiết bị, địa điểm khám sàng lọc và cách ly y tế tạm thời đối với các trường hợp có dấu hiệu lây, nhiễm vi rút Zika.
- Các cảng hàng không quốc tế và các cảng hàng không địa phương phối hợp chặt chẽ với Trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế và Trung tâm y tế dự phòng có hoạt động kiểm dịch y tế để triển khai công tác kiểm tra, giám sát hành khách đi máy bay nhằm ngăn chặn sự lây, nhiễm vi rút Zika.
Cục HKVN yêu cầu các đơn vị thực hiện ngay các nội dung trên và báo cáo mọi diễn biến có liên quan đến tình hình dịch bệnh do vi rút Zika về Cục HKVN qua đường dây nóng: 04. 38722395, Fax: 04. 38271547, Email: qlc@caa.gov.vn để có những chỉ đạo kịp thời.
