Bộ Chính trị ban hành quy định mới về siết chặt kỷ cương, đề cao trách nhiệm trong công tác cán bộ

Với nhiều điểm mới cụ thể, chặt chẽ, Quy định mới nhằm cụ thể hóa các chủ trương của Đảng, bảo đảm chặt chẽ, dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch trong công tác cán bộ.

Khẳng định nguyên tắc nền tảng, đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng

Quy định tiếp tục nhấn mạnh và cụ thể hóa hai nguyên tắc cốt lõi, xuyên suốt trong công tác cán bộ, đó là: Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ và thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể quyết định.

Hai nguyên tắc này được thể hiện qua việc Đảng đề ra đường lối, tiêu chuẩn, quy định và trực tiếp quản lý đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các ngành, các cấp. Mọi vấn đề quan trọng từ đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, cho đến kỷ luật cán bộ đều phải do cấp ủy, tổ chức đảng và tập thể lãnh đạo có thẩm quyền thảo luận dân chủ, quyết định theo đa số.

Quy định cũng đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong việc đề xuất và tổ chức thực hiện quyết định của tập thể.

Cụ thể hóa cơ chế "có lên, có xuống", quy hoạch cán bộ theo phương châm "động" và "mở"

Một trong những nội dung trọng tâm của Quy định 377-QĐ/TW là việc thiết lập một hành lang quy định rõ ràng để thực hiện hiệu quả cơ chế sàng lọc cán bộ, đảm bảo "có vào, có ra, có lên, có xuống" một cách công bằng, minh bạch.

Việc quy hoạch cán bộ phải thường xuyên rà soát, bổ sung, bảo đảm tính liên tục và chọn lọc. Mỗi chức danh lãnh đạo chỉ quy hoạch tối đa ba cán bộ, và mỗi cán bộ không được nằm trong quá ba chức danh cùng cấp. Việc quy hoạch chỉ áp dụng cho chức danh cao hơn, không thực hiện đồng thời với bổ nhiệm hoặc giới thiệu ứng cử.

Hằng năm các cấp ủy phải tiến hành rà soát, đánh giá để kịp thời đưa ra khỏi quy hoạch những cán bộ không còn đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện, không hoàn thành nhiệm vụ hoặc vi phạm quy định; đồng thời bổ sung vào quy hoạch những nhân tố mới đủ tiêu chuẩn, có triển vọng phát triển.

Làm rõ các trường hợp cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm

Cho thôi giữ chức vụ áp dụng đối với người đứng đầu khi địa phương, cơ quan, đơn vị không hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng yếu. Cụ thể, người đứng đầu sẽ bị xem xét cho thôi giữ chức vụ nếu đơn vị chỉ hoàn thành dưới 70% số chỉ tiêu trong năm hoặc không hoàn thành 5 chỉ tiêu kinh tế - xã hội cơ bản (tăng trưởng kinh tế, thu ngân sách, giải ngân vốn đầu tư công, thu nhập bình quân đầu người, giảm tỉ lệ hộ nghèo).

Từ chức áp dụng trong trường hợp khuyến khích cán bộ tự nguyện xin thôi giữ chức vụ khi nhận thấy hạn chế về năng lực hoặc không còn đủ uy tín. Căn cứ để xem xét cho từ chức bao gồm việc có trên 50% số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu , hoặc là người đứng đầu để cơ quan xảy ra tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, hoặc có 2 năm không liên tiếp bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ trong nhiệm kỳ.

Miễn nhiệm là hình thức xử lý nghiêm khắc hơn, áp dụng khi cán bộ có trên 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp , có 2 năm liên tiếp bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ , hoặc bị cơ quan có thẩm quyền kết luận suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa".

 

Tạm đình chỉ công tác để ngăn chặn tiêu cực

Đây là một chế định quan trọng, trao thẩm quyền cho người đứng đầu được ra quyết định tạm đình chỉ công tác đối với cán bộ cấp dưới mà không cần thảo luận trong tập thể lãnh đạo.

Việc này được áp dụng trong các trường hợp cần thiết hoặc khi có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng nhằm ngăn chặn kịp thời tác động tiêu cực, cản trở việc xem xét, xử lý vi phạm. Thời hạn tạm đình chỉ công tác là không quá 30 ngày làm việc và có thể gia hạn thêm tối đa 30 ngày.

Bổ nhiệm sau kỷ luật nếu đạt tiêu chuẩn, có năng lực và uy tín

Một nội dung thay đổi đáng chú ý là cán bộ đã bị kỷ luật nhưng hết thời hạn và khắc phục vi phạm có thể được xem xét bổ nhiệm chức vụ cao hơn. Người bị khiển trách, cảnh cáo, cách chức sau 24, 36 hoặc 60 tháng, nếu đạt tiêu chuẩn, có năng lực và uy tín, có thể được đề nghị bổ nhiệm hoặc giới thiệu ứng cử vị trí cao hơn.

Cán bộ bị khiển trách hoặc cảnh cáo đã hết thời hạn kỷ luật nhưng chưa đủ thời gian như quy định sẽ chưa được bổ nhiệm chức vụ cao hơn, song vẫn có thể được xem xét tái cử hoặc bổ nhiệm lại. Người đang trong thời gian bị khiển trách, trừ trường hợp vi phạm quan điểm chính trị, nguyên tắc tổ chức Đảng hoặc chạy chức, trục lợi, có thể được cân nhắc bổ nhiệm lại nếu cấp có thẩm quyền xét thấy đủ điều kiện.

Phân cấp rõ ràng, đề cao trách nhiệm trong từng khâu

Quy định 377-QĐ/TW phân định rành mạch thẩm quyền và trách nhiệm của từng cấp trong hệ thống chính trị, từ Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đến các cấp ủy, tổ chức đảng ở địa phương và các cơ quan tham mưu, giúp việc của Đảng. Các phụ lục kèm theo quy định chi tiết danh mục các chức danh cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý, đối tượng quy hoạch, và quy trình thực hiện cho từng trường hợp cụ thể, đảm bảo tính hệ thống và dễ áp dụng.

Đáng chú ý, Quy định nhấn mạnh trách nhiệm của các bên liên quan trong quy trình bổ nhiệm. Theo đó, người đứng đầu và tập thể đề xuất, cơ quan thẩm định, và tập thể quyết định đều phải chịu trách nhiệm về đề nghị, thẩm định và quyết định của mình.

Quy định 377-QĐ/TW có hiệu lực từ ngày 08/10/2025 và thay thế các quy định trước đó, gồm: Quy định số 80-QĐ/TW, 50-QĐ/TW, 41-QĐ/TW, và các kết luận, thông báo liên quan. 

Văn bản được áp dụng thống nhất đối với các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị và toàn thể cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị./.