Từ năm 2010 tới nay, Trung Quốc đã 9 lần tiến hành điều chỉnh nâng cao giá dầu lửa trong nước, năm 2011 tiến hành điều chỉnh 3 lần và năm 2012 đã tiến hành điều chỉnh 3 lần vào tháng 2, tháng 3 và tháng 4, đẩy giá dầu trong nước lên 8.061 Nhân dân tệ/thùng, cộng lại giá dầu trong nước đã tăng thêm 701 Nhân dân tệ/tấn. Trong tháng 5/2012 vừa qua, Công ty cung cấp dầu khí điều chỉnh hạ giá dầu, nhưng lại rất nhỏ giọt so với mức tăng, lúc tăng thì vọt lên tới trên 700 Nhân dân tệ/tấn, nhưng mức hạ chỉ nhỏ giọt có 129 Nhân dân tệ/tấn.
Giá xăng dầu máy bay ở hầu hết các nước trong khu vực Châu Á chỉ khoảng 65 đôla Mỹ/tấn, nhưng của Trung Quốc lên tới 100 đôla Mỹ /tấn. Giá xăng dầu bình quân thế giới là 950 đôla Mỹ /tấn, giá nhập khẩu tại thị trường dầu Singapore đôla Mỹ/tấn, nhưng của Trung Quốc lên tới 1.050 đôla Mỹ/tấn.
Ông Thang Nhan Lân cho biết giá dầu đang gánh nặng của các hãng hàng không trong nước, chiếm tới trên 40% giá thành của các hàng hàng không như Hãng hàng không quốc tế, hãng hàng không Phương Nam, Hãng hàng không Phương Đông. Do vậy, lợi nhuân của các hãng này thời gian qua lần lượt sụt giảm 85,7%, 74,2%, 73,7%. Lợi nhuận của các hãng khác cũng sụt giảm ở mức tương tự.
Về phía những nhà cung cấp xăng dầu thì Phó Tổng giám đốc Tập đoàn cung cấp xăng dầu Hàn Bản Nghị thanh minh : “Giá xăng dầu máy bay của Trung Quốc không phải là cao nhất thế giới. Năm qua, 70% công ty cung ứng xăng dầu máy bay ở 180 sân bay trong nước đã thua lỗ. Thua lỗ này do các công ty tự điều chỉnh chứ không đẩy cho các hãng hàng không”.
Trước phát biểu của vị Phó tổng giám đốc, tất cả các hãng hàng không đều lên tiếng phản đối: Kể từ năm 2007, Trung Quốc thực hiện giá xăng không thống nhất tùy theo các công ty cung quy định, nên có sự chênh lệch rất lớn.
Tập đoàn cung cấp xăng dầu cho các sân bay thực hiện độc quyền nhập khẩu và độc quyền cung cấp, và giá chỉ có tăng mà không giảm, vừa qua do phản ứng ở trong nước, nên có giảm đôi chút. Nhưng nhìn chung giá trong nước luôn cao hơn giá thế giới.
Tổng Cục trưởng Hàng không dân dụng Trung Quốc Lý Gia Tường cho biết hàng năm có gần 200 triệu lượt khách đi máy bay. Hiện Trung Quốc có 27 hãng máy bay chở khách với đội máy bay trên 1.500 chiếc, nên không thể đáp ứng nhu cầu đi lại của cán bộ và nhân dân. Dự kiến, tới năm 2025 tăng lên khoảng 4.000 máy bay. Năm 2015, số sân bay cũng tăng lên đáng kể, dự kiến từ 180 sân bay hiện nay tăng lên tới 230 – 240 sân bay. Như vậy, nhu cầu tiêu thụ xăng dầu thời gian tới còn tăng cao hơn nữa. Nếu các công ty xăng dầu không tính toán điều chỉnh giá thành xăng dầu hợp lý thì ngành hàng không sẽ còn chịu thua lỗ nhiều hơn nữa và không thể phát triển theo như quy hoạch dài hạn.
Các chuyên gia cho rằng tình trạng giá xăng nội địa cao hơn nhiều so với quốc tế là do độc quyền nhập khẩu và độc quyền tiêu thụ của các công ty trong nước tạo ra.
Một nghiên cứu của hãng BP của Anh cho biết: “Trung Quốc đã vượt Mỹ trở thành nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới và cũng là nước nhập khẩu dầu lửa lớn nhất thế giới. Nếu giá một thùng dầu thô trên thị trường thế giới tăng 1 đôla Mỹ thì Trung Quốc hàng năm phải chi thêm tới trên 600 triệu đôla Mỹ.
Vì vậy, cần phải cải cách lại hệt thống cung ứng, nếu không những lĩnh vực tiêu thụ nhiên liệu lớn như hàng không sẽ ngày càng trở nên thua lỗ do tình trạng độc quyền xăng dầu.
(Theo Xinhua)